دوگره فرش چیست

دوگره و نقش آن در تزیین فرش

دوگره یكى از راه هاى افزايش عمر فرش و بالا بردن اصطحکام فرش و جلوگيرى از هم باز شدن تار و پود فرش در هر دو طرف آن مي باشد. اگر به دلايل مختلف گليم فرش مقدار  مقاومت خود را براى حفاظت فرش از دست دهد يا شل و  وارفته شود، در انتهاى ريشه هاى فرش، عمليات دوگره زدن را انجام مي دهند.

پیشنهاد مطالعه: پارامتر های انتخاب بهترین قالیشویی تهران

اين عمل در فرش هاى كهنه كه مورد شستشو قرار مي گيرند، از اهميت بسيارى برخوردار است. از انواع دوگره می توان به دوگره پنجره ای و گره نخودی اشاره کرد. اصلى ترين اين گره ها عبارتند از:

دوگره

در ابتدا براى اعمال دوگره به روى ريشه هاى فرش، تمام ريشه هاى فرش را به دسته بندى  2 و 5 تایی تقسيم مي كنند.

دسته اول را به كمك دست چپ مي گيرند وبعد از آن، با دست راست نخى شبيه به نخ پود ولى با تاب كمتر را به كمك انگشت شصت و سبابه مي گيرند و بعد از آن كه، آن را به صورت دوران دور انگشت ميانه، سبابه وشصت مي گردانند، دسته هاى اولى٢يا٥تايى ريشه ها را از داخل آن بيرون مي كشند، ابتداى نخ را با كمك دست راست هدايت كرده و به اين روال گره اى كه به وجود آمده به روى اولين دسته ى ريشه ها قرار مي گيرد.

اين گره ها كاملا به قسمت انتها ريشه ها هدايت شده و باعث مقاومت گليم بافى وبافت فرش مي شود. اين كار را به ترتيب به روى دسته هاى بعدى… و از ريشه هاى فرش تا انتها انجام مي دهند. روش ذكر شده، عموما براى قالى هاى نو بافت و كم كاركرد كه داراى ريشه هاى بلند وسالم مي باشد، انجام مي شود.

اگر قالى به دلايلى كهنه و پاخور شده باشد و به نوعى چله هاى فرش پوسيده وكوتاه شده باشد، روش ذكر شده به سادگى موثر نيست وبراى انجام عمليات دوگره مي بايست نخ وسوزن را به كار برد.

گره نخودى

براى انجام گره نخودى مي بايست، اندازه ريشه ها به حد نياز بلند باشند براى انجام گره نخودى، ابتدا ريشه ها در دسته هاى ٢ يا ٥ تايى گرفته مي شود وبه صورت پى در پى به دور هم ديگر پيچانده وگره مي زنند.

اگر فرش ها كهنه و ريشه ى آنها كوتاه شده باشد، لازم است در مرحله اول اقدام به اضافه كردن ريشه هاى جديد و بلند در هر دو طرف فرش بنمايند وسپس موارد موارد ذكر شده انجام گیرد.

دوگره فرش به صورت پنجره ای

براى ايجاد دوگره پنجره اى ابتدا لازم است، ريشه هاى فرش بلند باشند و شیوه دوگره پنجره اى به اين صورت است كه، اول در انتهاى ريشه هاى گره نخودى ويا حتى دوگره انجام داده، بعد از آن امتداد ريشه هاى هم سو رانيز حدودا در فاصله ى ١/٥الى٢سانتى متر با ريشه هاى هم سو گره مي زنند، در انتها همه ى ريشه هاى فرش به صورت پنجره اى تغيير شكل مي دهند.

اين دسته از گره ها بيشتر جنبه ى زينتى دارند، و به دليل زيبايى كه دارند بيشتر براى فرش هاى نفيس، گل ابريشم، اصفهان، نايين و ابريشمى صورت مي گيرد.